Święta Lipka to wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, około 70 km od Olsztyna, w której znajduje się jedno z najbardziej znanych i popularnych polskich sanktuariów maryjnych.
Otoczona krużgankami bazylika wraz z zabudowaniami klasztornymi należy do najważniejszych zabytków późnego baroku w Polsce. Najstarsze wzmianki o kulcie w Świętej Lipce sięgają XIV w. i mniej więcej z tego okresu pochodzą informacje o pierwszej kaplicy, którą zniszczono doszczętnie w czasach reformacji. Nie przerwało to jednak kultu oddawanego Matce Bożej. Na początku XVII w. przystąpiono do odbudowy kaplicy, zaczynając od zachowanych fundamentów. Po konsekracji w 1619 r. została ona przekazana pod opiekę. To z ich inicjatywy w latach 1688–1693 wzniesiono obecny kościół. Aktualnie obiekt składa się z trójnawowej bazyliki otoczonej czworobocznymi krużgankami z kaplicami oraz z zabudowań klasztornych.
Wkład MAPEI
Zaplanowane prace renowacyjne na terenie Sanktuarium Maryjnego w Świętej Lipce obejmowały zdjęcie starych wypraw tynkarskich i nałożenie tynków renowacyjnych, a w wybranych miejscach – wzmocnienie konstrukcji muru. Nim do ich realizacji przystąpiło MAPEI, podjęto nieudane próby z użyciem produktów innych producentów, zakończone spękaniem wypraw tynkarskich. Doradcy MAPEI zaproponowali zastosowanie systemu tynków renowacyjnych MAPE-ANTIQUE. Jest to grupa produktów bezcementowych wykorzystujących jako spoiwo ekologiczną pucolanę – wysoce reaktywną i o jasnej barwie, tworząc dobry podkład pod wymalowania. Dzięki specyficznemu rodzajowi pucolany zaprawy MAPE-ANTIQUE mają wysoką porowatość, a zaprawa w przeciągu kilku dni uzyskuje strukturę morfologiczną tożsamą z zaprawami historycznymi. Makroporowata struktura tynków MAPE-ANTIQUE zapewnia także szybkie odparowywanie wilgoci ze starych murów.
Prace renowacyjne objęły elewację bazyliki oraz rozległe krużganki. Na początek konieczne było skucie popękanych tynków oraz przygotowanie podłoża. Na tak przygotowaną powierzchnię nałożono warstwę podkładową. Posłużyła do tego bezcementowa zaprawa MAPE-ANTIQUE RINZAFFO na bazie wapna i ekologicznej pucolany odpornej na działanie soli. Podkład wygładzono MAPE-ANTIQUE FC CIVILE. Na koniec zastosowano farbę wapienną i laserunki. Fronton bazyliki ozdabiają okazałe kolumny, które ze względu na spękania także wymagały gruntownej renowacji. W tym celu w zaprawę naprawczą PLANIGROUT HDM RESTAURO wklejono siatkę MAPEGRID G 220 z alkaloodpornych włókien szklanych stosowaną do wzmacniania konstrukcji murowych. Następnie powierzchnię przeszpachlowano drobnoziarnistą zaprawą MAPE-ANTIQUE FC służącą do wyrównywania powierzchni tynków renowacyjnych. Tu także jako warstwę wykończeniową zastosowano farbę wapienną i laserunki. Ostatnim etapem było odnowienie krużganków. W tej części obiektu zastosowanie znalazła bezcementowa zaprawa MAPE-ANTIQUE STRUTTURALE NHL. Jest to zaprawa o wysokich parametrach, na bazie hydraulicznego wapna i ekologicznej pucolany zalecana szczególnie jako warstwa tynku lub warstwa wzmacniająca konstrukcje murowane z kamienia lub cegieł.
W krużgankach MAPE-ANTIQUE STRUTTURALE NHL spełniła obydwie te funkcje. Na początek podłoże wymagało gruntownego oczyszczenia, wypełnienia ubytków oraz uzupełnienia fug. Następnie MAPE-ANTIQUE STRUTTURALE NHL o półciekłej konsystencji posłużyła jako warstwa podkładowa. Na nią została nałożona kolejna warstwa MAPE-ANTIQUE STRUTTURALE NHL – już jako tynk właściwy. W krużgankach zachowały się fragmenty fresków. By ratować te historyczne miejsca, do prac naprawczych użyty został MAPE-ANTIQUE F21. Ta bezcementowa kompozycja hydraulicznego spoiwa wapiennego i ekologicznej pucolany o wysokiej ciekłości służy do podklejania odspojonych tynków, również tych pokrytych freskami. Do uzupełnienia fragmentów w murze użyto spoiwa MAPE-ANTIQUE LC.