Przez 25 lat działalności MAPEI w Polsce wspieraliśmy wiele ambitnych inwestycji, a jednym z tych wyjątkowych „pomników” naszej pracy jest Dworzec Gdańsk Główny. Miejsce, z którego codziennie korzystają tysiące pasażerów, często niezdających sobie sprawy, jak wiele wysiłku włożono, by przywrócić mu dawny blask. To właśnie tutaj, w samym sercu Gdańska, nowoczesność spotkała się z ponad stuletnią historią, a rozwiązania MAPEI odegrały kluczową rolę w renowacji zabytkowej części dworca.
Dworzec Gdańsk Główny to nie tylko jeden z głównych punktów na kolejowej mapie Polski, to także świadek historii. Monumentalna budowla przez ponad sto lat nie tylko łączyła ludzi i miasta, ale też stanowiła wizytówkę Gdańska. Jednak czas nie był dla niej łaskawy, bo zarówno zniszczenia wojenne, powojenne przebudowy, jaki i zmieniające się potrzeby komunikacyjne pozostawiły ślady, które w XXI wieku wymagały kompleksowego działania.
Budynek dworca powstał w latach 1894-1900 według projektu Alexandra Rüdella i Paula Thömera, wyraźnie nawiązując do wyglądu niemieckich dworców. Obiekt wybudowany w stylu neorenesansu niderlandzkiego, zwanego także gdańskim renesansem, łączył czerwoną cegłę, bogate zdobienia z jasnego piaskowca i manierystyczne detale z monumentalną bryłą budynku. Wysoka na 50 metrów wieża zegarowa przez dekady była jednym z najbardziej rozpoznawalnych punktów panoramy Gdańska.
W ciągu XX wieku dworzec przechodził kolejne transformacje – nie zawsze udane. Zniszczenia wojenne, odbudowy w duchu PRL, pożar z 1970 roku oraz kontrowersyjne zmiany lat 90. (w tym budowa antresoli handlowej w głównym holu) znacząco odbiegały od pierwotnej wizji architektów. Przełom nastąpił dopiero na początku XXI wieku.
Po usunięciu antresoli rozpoczął się proces przywracania dworca do dawnej świetności. Prawdziwa przemiana ruszyła w 2019 roku, kiedy rozpoczęto kompleksową modernizację zabytku, prowadzoną przez PKP S.A. z wykorzystaniem funduszy unijnych.
Jak mówi Robert Kiezik, kierownik kontraktu z ramienia generalnego wykonawcy Mostostalu Warszawa:
„Był to kompleksowy remont i przebudowa zabytkowego dworca, gdzie gruntownie odnowiono istniejącą część, a także wykonano rozbudowę. Powstał między innymi tunel łączący perony z budynkiem dworca i z ulicą Podwale Grodzkie. Wyzwania podczas prac były ogromne – dworzec jest obiektem zabytkowym, więc każda zmiana wymagała uzyskania zgody konserwatorskiej, licznych konsultacji, a nierzadko też modyfikacji projektowych. Proces uzyskania zgody konserwatora bardzo często wymagał również wprowadzenia dodatkowych zmian w projekcie aranżacji i wykończenia wnętrz. Podczas przebudowy pojawiły się również trudności techniczne związane z częścią podziemną. Fundamenty i ławy fundamentowe okazały się mieć inny stan oraz układ niż zakładano w dokumentacji, a to wymusiło przeprojektowanie wielu instalacji i elementów konstrukcyjnych”.
Podczas renowacji dworca zastosowano szereg nowoczesnych materiałów. Do prac hydroizolacyjnych, naprawczych i renowacyjnych wykorzystano rozwiązania firmy MAPEI.
„Firma zaproponowała kompleksowe podejście do tematu, oferując produkty do poszczególnych stref odnawianego obiektu” – podkreśla Robert Kiezik. „Do ścian w strefie cokołowej budynku oraz podziemnych ścian zewnętrznych zastosowano zaprawę podkładową paroprzepuszczalną POROMAP RINZAFFO PLUS, jest ona odporna na działanie soli, a na nią tynk osuszający – POROMAP DEUMIDIFICANTE. Na ścianach zewnętrznych oraz wewnętrznych ponad strefą cokołową stosowano tylko tynk osuszający do renowacji murów zdegradowanych przez wilgoć – POROMAP DEUMIDIFICANTE, bowiem w tych miejscach nie wymaga on stosowania zaprawy podkładowej. W strefie podziemnej piwnic, ścian bez hydroizolacji zewnętrznej w miejscach, w których cegły były mocno zniszczone i słabe, a fugi pomiędzy nimi wykruszone, uzupełnialiśmy ubytki tynkiem naprawczym MAPEWALL INTONACA & RINFORZA, a następnie wykonywaliśmy hydroizolację z PRIMER 3296 i MAPELASTIC FOUNDATION. Kolejnymi warstwami był system osuszający z paroprzepuszczalnej zaprawy podkładowej POROMAP RINZAFFO PLUS, odpornej na działanie soli oraz tynku osuszającego POROMAP DEUMIDIFICANTE do renowacji murów narażonych na podciąganie wilgoci. W pomieszczeniach wilgotnych, w których przewidziane były płytki ceramiczne stosowaliśmy zaprawę naprawczą MAPEGROUT 430 oraz dwuskładnikową, elastyczną hydroizolację cementową MAPELASTIC FOUNDATION z gruntem PRIMER 3296. Podczas prac przy zewnętrznych ścianach fundamentowych stosowaliśmy szlam hydroizolacyjny PLANISEAL 88 jako warstwę podkładową dla właściwej hydroizolacji bitumicznej PLASTIMUL 2K SUPER z gruntem PLASTIMUL C”.
W efekcie czteroletnich prac w latach 2019-2023 dworzec odzyskał historyczną świetność, jednocześnie spełniając wymagania współczesności.
Odnowiona elewacja, przywrócone detale architektoniczne, a także nowe usprawnienia, takie jak elektroniczne systemy informacji pasażerskiej, windy, rampy czy udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami sprawiły, że zabytkowy obiekt stał się nowoczesnym i wygodnym węzłem komunikacyjnym. Dziś obsługuje pociągi dalekobieżne (PKP Intercity, Pendolino, połączenia międzynarodowe), regionalne i aglomeracyjne (Koleje Mazowieckie, Polregio, SKM), a w jego sąsiedztwie funkcjonuje rozbudowana infrastruktura miejska: przystanki tramwajowe, autobusowe oraz ścieżki rowerowe.
Następnym razem, gdy będziecie przechodzić przez odnowiony dworzec w samym sercu Gdańska, spójrzcie na kolejny z pomników MAPEI, gdzie nowoczesne technologie wspierają dziedzictwo kulturowe. A jeśli rozejrzycie się uważniej, przekonacie się, że MAPEI spotkacie wszędzie, od zabytkowych świątyń po nowoczesne stadiony i wieżowce.
Bądź na bieżąco
![Realtà Mapei International [ENGLISH]](https://cdnmedia.mapei.com/images/magasin.png?sfvrsn=ce2cbc88_29)
