Pomniki 25-lecia: Kamienica z sowami

Rozwiązania MAPEI zastosowane przy renowacji jednej z najbardziej charakterystycznych kamienic Białegostoku

14 sierpnia 2025

Renowacja „Kamienicy z sowami” przy ul. Sienkiewicza 24 to jedna z tych realizacji, które najlepiej pokazują, jak ważne jest doświadczenie, poszanowanie historii i odpowiedni dobór materiałów. To także kolejny z pomników MAPEI – inwestycji, w których jakość rozwiązań przekłada się nie tylko na trwały efekt, ale i realne wsparcie dla dziedzictwa kulturowego.

Dziś kamienica położona przy jednej z najbardziej reprezentacyjnych ulic Białegostoku przyciąga wzrok mieszkańców i turystów, przypominając, że zabytki powojennej architektury również zasługują na uwagę i ochronę. To nie tylko „bloki z wielkiej płyty” czy relikty PRL-u, a dzieła wybitnych artystów, które mówią wiele o tożsamości i historii miasta.

Unikatowa mozaika z sowami została wpisana do rejestru zabytków już w 2008 roku. Niestety z czasem zarówno ona, jak i cała elewacja uległy poważnym uszkodzeniom. Dlatego przeprowadzono kompleksową renowację obejmującą czyszczenie, impregnację oraz wzmocnienie klejenia ceramicznych płytek mozaikowych, uzupełnienie cegieł i fug, zabezpieczenie elewacji, a także odświeżenie detali architektonicznych.

Choć zabytkowe mozaikowe sowy nie przysporzyły większych problemów, wystarczyło je oczyścić i w miejscach odspojonych zastosować iniekcję sklejającą, to wiekowa elewacja była w tak kiepskim stanie, że wydawać by się mogło, że prace nie będą miały końca.

„Największym wyzwaniem przy tej realizacji był czas. Właściciel firmy AM Budownictwo Adam Matejczuk rozpoczął prace renowacyjne pod koniec lata z optymistycznym zamiarem zakończenia ich przed zimą. Niestety mimo najlepszych chęci i wzmożonej pracy, nie udało się inwestycji zakończyć tak szybko. Wiadomo, że niskie temperatury nie sprzyjają pracom na zewnątrz, więc trzeba było je przerwać” – mówi Marek Jasionowski, Doradca Techniczno-Handlowy MAPEI. „Oczywiście odpowiednio zabezpieczono budynek, aby zimowa aura nie wyrządziła szkód. Wraz z nadejściem cieplejszych dni prace zostały wznowione”.

Wiekowa kamienica wymagała szczególnej staranności i zastosowania produktów najwyższej jakości, ponieważ zniszczenia były naprawdę duże. Należało najpierw usunąć wszystkie luźne elementy, glony i pleśń, zabezpieczyć pęknięcia, a także miejscowo wzmocnić ściany zewnętrzne. Do scalania i impregnacji ceglanego muru wykorzystano gotowy do użytku preparat CONSOLIDANTE 8020, który dzięki niewielkim cząsteczkom molekularnym wnika bardzo głęboko w materiały – nawet te o niskiej porowatości. Natomiast do usunięcia porostów i glonów zastosowano SILANCOLOR CLEANER PLUS.

„Jak to zawsze bywa, przygotowania są zawsze najbardziej praco- i czasochłonne” – podkreśla Marek Jasionowski. „Ale w końcu dobiegły końca i wykonawca mógł przystąpić do właściwych prac, czyli tynkowania. Do obrzutki zastosowano MAPE-ANTIQUE RINZAFFO, a do wykonania tynków do wysokości parteru MAPE-ANTIQUE MC” – wylicza Marek Jasionowski.

Wybrano te produkty przede wszystkim dlatego, że są przeznaczone do prac renowacyjnych starych i zniszczonych budynków, a taka właśnie była „Kamienica z sowami”. Zaprawa MAPE-ANTIQUE RINZAFFO jest niezbędna podczas tynkowania, a jej głównym zadaniem jest poprawa przyczepności do podłoża i zapewnienie fizyko-chemicznej odporności na działanie rozpuszczalnych soli nakładanych później tynków renowacyjnych. To bezcementowa zaprawa, na bazie wapna i ekologicznej pucolany, tak samo, jak zastosowany później renowacyjny tynk MAPE-ANTIQUE MC. Stworzono więc bezkonkurencyjny i uzupełniający się duet.

„Ponieważ MAPE-ANTIQUE MC już wielokrotnie sprawdził się podczas renowacji konstrukcji murowych ceglanych, zawilgoconych i zniszczonych na skutek podciągania kapilarnego wody oraz transportowanych tą drogą rozpuszczalnych soli działających destrukcyjnie był jedynym słusznym wyborem” – podkreśla Marek Jasionowski. „Natomiast do wyrównywania i wygładzania tynków zastosowano szpachlę MAPE-ANTIQUE FC”.

Do tynkowania wyższych partii użyto paroprzepuszczalnej zaprawy MAPE-ANTIQUE INTONACO NHL tak samo, jak do renowacji gzymsów. Na zakończenie elewację zagruntowano produktem SILANCOLOR PRIMER PLUS, a następnie pomalowano farbą silikonową SILANCOLOR PITTURA PLUS, która zapewnia wysoką paroprzepuszczalność i trwałość koloru.

Podczas renowacji kamienicy zadbano również o wnętrza, chociaż były one mniej wymagające niż fasada. Do naprawy cegieł i do renowacji fug wewnątrz budynku posłużył MAPE-ANTIQUE ALLETTAMENTO.

Po zakończeniu remontu kamienica odzyskała estetyczny wygląd wpisując się na stałe w miejską tożsamość Białegostoku. Dzięki tej renowacji obiekt może pełnić teraz nową funkcję: obecnie mieści się tu butikowy apart-hotel „Gościnna Kamienica”, oferujący eleganckie pokoje, sale konferencyjne oraz klimatyczną restaurację „Trzy Po Trzy”. Inwestorzy zdecydowali się na połączenie współczesnych standardów gościnności z zachowaniem oryginalnych detali, takich jak drewniane klatki schodowe, odrestaurowane gzymsy i okna o podziale charakterystycznym dla przedwojennej architektury.

Dziś „Kamienica z sowami” to przykład udanej renowacji oraz dowód na to, że z odpowiednią wiedzą, zaangażowaniem i technologią można przywracać wartość powojennym zabytkom. Dla nas to kolejny trwały ślad, jeden z pomników MAPEI w Polsce.